Tai chi: Μια ήπια μορφή άσκησης δίνει πρόσβαση σε αμέτρητα οφέλη

Οι ρίζες του χάνονται στα βάθη της Κίνας (πριν από περίπου 700 χρόνια), όπου αναπτύχθηκε ως πολεμική τέχνη. Σε αντίθεση με άλλες πολεμικές τέχνες, όπως το καράτε, που εξωτερικεύει την ενέργεια και τη δύναμη, το Tai chi chuan, αποτελεί μια εσωτερική πολεμική τέχνη, μια μέθοδο δυναμικού διαλογισμού, που συχνά χαρακτηρίζεται και ως «διαλογισμός σε κίνηση». Τα οφέλη του για τη συνολική μας υγεία, όμως, είναι τόσα πολλά, που θα μπορούσε να αποκαλείται και «ίαση σε κίνηση», όπως προτείνεται από ερευνητές του Harvard.

Και μπορεί να μη σας γεμίζει το μάτι ως μορφή εκγύμνασης, να προτιμάτε κάποιες περισσότερο δυναμικές σωματικά ασκήσεις, αλλά μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσετε αυτή σας την άποψη, ειδικά αν παρατηρήσετε τη μακρά λίστα οφελών που μας προσφέρει και οι οποίες είναι επιστημονικά αποδεδειγμένες από έναν πραγματικά αξιοσημείωτο όγκο ερευνητικής βιβλιογραφίας.

Η εξάσκηση του Tai chi στόχο έχει την ανάπτυξη εσωτερικής δύναμης και αρμονίας, μέσω του πλήρη συντονισμού νου και σώματος, φέρνοντας αυτά τα δύο σε πλήρη εξισορρόπηση. Οι ήπιες κινήσεις του είναι κυκλικές και χωρίς παύσεις και εκτελούνται μέσω μιας εξαιρετικά χαλαρωτικής ροής και σε συνδυασμό με τον έλεγχο της αναπνοής.

Το Tai chi διαφέρει ριζικά από τις άλλες μορφές άσκησης, διότι οι κινήσεις δεν είναι εξαναγκασμένες, δεν απαιτούν μυϊκή δύναμη· αντιθέτως, οι μύες είναι χαλαροί, το ίδιο και οι αρθρώσεις που δεν είναι πλήρως τεντωμένες. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ασκείται κυριολεκτικά από όλους, από παιδιά, ενήλικες, ηλικιωμένους, από ανθρώπους σε αναπηρικά καροτσάκια και από εκείνους που αναρρώνουν από χειρουργείο, από ασθένεια ή τραυματισμό. Στην Κίνα παραμένει ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς μορφές άσκησης και μπορεί να δει κανείς ομάδες ανθρώπων στα πάρκα της νωρίς το πρωί να την εξασκούν, βοηθώντας τους να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την καθημερινότητά τους.

Τα οφέλη του Tai chi προέρχονται από τη στήριξη της φυσικής τάσης του σώματος μας να επιστρέφει στην ισορροπία. Ο μαγικός συνδυασμός που το επιτυγχάνει αυτό είναι: σώμα και νους. Οι τρεις απαραίτητες αρχές για την εξισορρόπηση νου και σώματος είναι : ρευστότητα στην κίνηση, έλεγχος της αναπνοής και πνευματική συγκέντρωση. Κύριος στόχος μας είναι να επιτρέψουμε στο qi (τσι), στην ενέργεια της ζωής (στη ζωτική ενέργεια) να ρέει απαλά και δυναμικά σε όλο μας το σώμα. Η συνολική αρμονία εσωτερικού και εξωτερικού εαυτού επιτυγχάνεται μέσα από αυτή τη διαδικασία.

Αλλά ας προχωρήσουμε και λίγο πέρα από τον ορισμό και τα πολύ βασικά του χαρακτηριστικά. Ας αναφερθούμε σε κάποια πολύτιμα στοιχεία, που αφορούν στην επίδραση του tai chi στην υγεία μας:

Αν και αποτελεί μια ήπια μορφή άσκησης, το tai chi ενδυναμώνει τους μύες , διατηρώντας παράλληλα τις αρθρώσεις σταθερές και προστατευμένες. Το αξιοσημείωτο εδώ είναι ότι αποκτούμε ενδυνάμωση, χωρίς να επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με βάρη και επίπονες ασκήσεις. Η εκγύμναση γίνεται φυσικά, με χαλαρή αναπνοή και επιτυγχάνεται με το χρόνο. Αυτή η ιδιότητα μας προστατεύει, φυσικά, από την οστεοαρθρίτιδα. Δύο άλλα χαρακτηριστικά που μας προσφέρει είναι η επίτευξη ισορροπίας και ευλυγισίας. Αυτά τα δύο εργαλεία βελτιώνουν την ιδιοδεκτικότητά μας, η οποία συμπεριλαμβάνει την αντίληψη της θέσης μας στο χώρο, την κιναισθησία μας και τη μυϊκή αντανακλαστική δραστηριότητα. Η ιδιοδεκτικότητα είναι ιδιαιτέρως πολύτιμη σε όλες τις ηλικίες, αλλά περισσότερο στους ηλικιωμένους, τους οποίους προστατεύει από πτώσεις και τραυματισμούς. Πολλές φορές, ο φόβος της πτώσης και μόνο είναι που προκαλεί τέτοια συμβάντα, αλλά το tai chi καταπολεμά αυτό το φόβο, προσφέροντας αυτοπεποίθηση και σιγουριά σε κάθε βήμα.

Επιπροσθέτως, υπάρχει αρκετή επιστημονική βιβλιογραφία που έχει μελετήσει τη σχέση ορισμένων παθήσεων με την εξάσκηση του tai chi. Ενδεικτικά, εδώ, θα αναφέρουμε μια έρευνα του 2008, δημοσιευμένη στο Med Sport Sci, η οποία αποκάλυψε ότι το tai chi ενισχύει την ποιότητα ζωής, την ικανότητα άσκησης και την ποιότητα του ύπνου σε ασθενείς με χρόνια καρδιολογικά προβλήματα. Μια άλλη έρευνα στο New England Journal of Medicine εξέτασε ασθενείς της νόσου Πάρκινσον που είχαν ξεκινήσει να ασχολούνται με το Tai chi και απέδειξε ότι το βάδισμα και η κίνησή τους βελτιώνονταν σταδιακά, σημαντικότατο αποτέλεσμα για μια τέτοια νόσο. Το επιστημονικό περιοδικό British Journal of Sports Medicine, μάλιστα, δημοσίευσε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη που υποστηρίζει ότι το tai chi βοηθά ακόμα και στη βελτίωση των επιπέδων γλυκόζης και στην καλύτερη απόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος σε ασθενείς που είχαν ήδη εμφανίσει διαβήτη τύπου 2.

Ωστόσο, το tai chi έχει μια κρυφή δύναμη, η οποία σταδιακά πια ξεδιπλώνεται και ερευνητικά, εκπλήσσοντας τους επιστήμονες και τους ακαδημαϊκούς. Οι μελέτες έχουν παρατηρήσει βελτιωμένες ανοσοποιητικές αποκρίσεις σε ιούς και σε εμβόλια, χαμηλότερα ποσοστά αϋπνίας, κατάθλιψης, μολύνσεων και φλεγμονών, αλλά και υγιέστερη καρδιά και πνεύμονες. Έχουν συγκρίνει το tai chi με δυναμικές αεροβικές ασκήσεις, όπως το jogging και έχουν συμπεράνει ότι και οι δύο μορφές άσκησης έχουν παρόμοια αποτελέσματα στον οργανισμό μας (ακόμα και χαμηλότερα ποσοστά θανάτου σύμφωνα με έρευνα που βρίσκουμε στο American Journal of Epidemiology). Όλα αυτά τα οφέλη είναι δύσκολο να εξηγηθούν, αν εστιάσουμε στο πόσο ήπια είναι η ένταση των κινήσεων και της γυμναστικής κατά την εξάσκηση του tai chi.

Η απάντηση βρίσκεται αλλού, στην ενσυνειδητότητα και στο διαλογισμό. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των επιδράσεων εξηγείται από το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο ενεργοποιείται, όταν το άτομο βρίσκεται υπό συνθήκες στρες. Το tai chi φαίνεται πως αυξάνει τις ορμόνες που σχετίζονται με την αδρανοποίηση αυτού του συστήματος και την ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος. Όσοι έχουν προσαρμόσει το tai chi ως αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής τους, γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτή αποτελεί μία από τις καλύτερες μεθόδους επίτευξης ενσυνειδητότητας, προσφέρει πνευματική καθαρότητα, ηρεμία του νου, συγκέντρωση, θετικές σκέψεις, αυτεπίγνωση και χαμηλότερα επίπεδα στρες, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση. Το Tai chi απαιτεί το «εδώ και τώρα», χρειάζεται την παρακολούθηση της αναπνοής μας, της κάθε μας κίνησης, της απόλυτα συνειδητής επίγνωσης του πού βρισκόμαστε.

Πρέπει να πούμε ότι τα οφέλη του είναι σίγουρα σπουδαιότερα, όσο νωρίτερα ξεκινήσει κανείς στη ζωή του. Το Tai chi είναι πολύ ασφαλές και δεν χρειάζεται κανενός είδους εξοπλισμό. Ξεκινήστε, παρακολουθώντας μαθήματα από έναν ειδικό. Ντυθείτε απλά και άνετα και πάρτε μαζί σας μόνο το κίνητρο και τη διάθεσή σας. Ως ένας ολιστικός τρόπος προσέγγισης του ευ ζην, το tai chi και οι επαγγελματίες του θα είναι μαζί μας στο Healthy Life Festival στις 12-14 Απριλίου, για να εκπροσωπήσουν αυτή τη σπάνια και πολύτιμη μορφή άσκησης, που όμως γίνεται όλο και πιο δημοφιλής σε όλο τον πλανήτη. Αδράξτε λοιπόν κι εσείς την ευκαιρία να έρθετε σε μια πρώτη επαφή με το Tai chi!