Αν έχετε απολαύσει το άρωμα ενός τριαντάφυλλου, τότε έχετε σίγουρα νιώσει τις ευχάριστες, αρωματικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων. Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται εδώ και χιλιάδες χρόνια σε διάφορους πολιτισμούς για ιατρικούς σκοπούς. Πρόκειται για φυσικές, πτητικές, αρωματικές ουσίες που παραλαμβάνονται από διάφορα μέρη ενός φυτού, από τον ανθό, τον καρπό, τα φύλλα του, το κουκούτσι του ή από τον φλοιό του. Η μέθοδος παραλαβής τους ποικίλλει, με την πιο διαδεδομένη να είναι η απόσταξη (με νερό ή/και ατμό και υδρατμούς)· χρησιμοποιούνται όμως και οι μέθοδοι της σύνθλιψης (για ξηρούς καρπούς) και εκχύλισης (για άνθη).

Πιο συγκεκριμένα, τα αιθέρια έλαια είναι πτητικές ουσίες που αποτελούνται από μικρά οργανικά μόρια, τα οποία έχουν την τάση να αλλάζουν γρήγορα μορφή, από στερεή ή υγρή σε αέρια κατάσταση σε θερμοκρασία δωματίου. Θα παρατηρήσετε ότι συνήθως τα βρίσκουμε σε μικρά, ερμητικά κλειστά μπουκαλάκια. Αυτό συμβαίνει επειδή το άρωμά και οι ιδιότητές τους συγκεντρώνονται σε μικρές ποσότητες και είναι πολύ ισχυρές.

Όταν τα ανοίγουμε, τους δίνουμε τη δυνατότητα να απελευθερώσουν το άρωμά τους γρήγορα μέσω του αέρα και να έρθουν σε άμεση επαφή με τους οσφρητικούς αισθητήρες της μύτης μας. Σε εκείνο ακριβώς το σημείο είναι που ξεκινούν οι εκπληκτικές χαλαρωτικές και αντιστρεσογόνες ιδιότητές τους. Ωστόσο, αυτή δεν είναι η μόνη τους δύναμη· όντας θεραπευτικές ουσίες, έχουν αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Δρουν ως φυσικά φάρμακα χωρίς τις παρενέργειες των χημικών.

Κυριότερες χρήσεις των αιθέριων ελαίων

Τοπική χρήση

Τα αιθέρια έλαια περιέχουν μικρά μόρια που απορροφώνται ευκολότερα από την επιδερμίδα μας σε σχέση με άλλα λάδια· γι’ αυτό, όταν ένα αιθέριο έλαιο εφαρμοστεί με απαλό μασάζ σε μια περιοχή, το σώμα μας αποκτά τα οφέλη του ελαίου και των φυτών από τα οποία προέρχεται. Για παράδειγμα, το άγριο τριαντάφυλλο, διορθώνει τη θαμπάδα του προσώπου και αντιμετωπίζει τις αρνητικές συνέπειες του καπνίσματος στο πρόσωπό μας, δίνοντάς του λάμψη. Το πιο απλό έλαιο που έχουμε στο σπίτι μας, το ελαιόλαδο, λειτουργεί ως μαλακτικό για τα μαλλιά μας, θρέφοντάς και προστατεύοντάς τα παράλληλα. Το καστορέλαιο επίσης είναι πια από τα πιο διαδεδομένα αιθέρια έλαια που ζωντανεύουν το χρώμα και την ποιότητα των μαλλιών.

Το αμυγδαλέλαιο ενισχύει τη σφριγηλότητα και ελαστικότητα του δέρματος, μειώνοντας τις ραγάδες, όπως και το argan. Υπάρχουν αιθέρια έλαια που θρέφουν και ενισχύουν την υγεία των νυχιών μας, όπως το έλαιο από σπόρους σιταριού. Άλλες χρήσεις για την επιδερμίδα μας είναι:

• Μείωση των ρυτίδων (π.χ. αιθέριο έλαιο λιβάνι)
• Ενυδάτωση των ξηρών ποδιών (π.χ. λεβάντα και καρυδέλαιο)
• Φυσικό scrub προσώπου (π.χ. λεβάντα ή αμυγδαλέλαιο σε συνδυασμό με γιαούρτι ή καστανή ζάχαρη)
• Ενδυνάμωση της τρίχας (π.χ. με έλαιο δεντρολίβανο)
• Αντιμετώπιση της ακμής (π.χ. tea tree oil με μέλι)
• Φυσικό άρωμα (π.χ. αιθέριο έλαιο λεβάντας ή βανίλιας)

Αρωματική χρήση

Η αρωματοθεραπεία, ως εναλλακτική θεραπευτική μέθοδος, βασίζεται στις αρωματικές ιδιότητες των αιθέριων ελαίων. Στοχεύει τόσο στην ανακούφιση από τα συμπτώματα ιατρικών παθήσεων, όσο και στην ψυχική τόνωση, αναζωογόνηση και χαλάρωση. Οι θεραπευτικές τους αυτές ιδιότητες απελευθερώνονται μέσω εισπνοών, μέσω διαλυμάτων στο νερό του μπάνιου και συχνά μέσω χαλαρωτικού μασάζ. Αναμφίβολα, τα αρώματά τους είναι αυτά που επηρεάζουν άμεσα τη διάθεσή και τη γενικότερη ψυχολογία μας. Σε αυτή τη διαδικασία, υπεύθυνοι είναι ο εγκέφαλος και το κεντρικό νευρικό μας σύστημα που λαμβάνουν τα αντίστοιχα μηνύματα και αλλάζουν την παραγωγή, έκκριση και επίδραση των ορμονών, άρα και των συναισθημάτων.

Για παράδειγμα, τα αιθέρια έλαια της λεβάντας, του σανταλόξυλου, του χαμομηλιού και του λεμονιού αποδεδειγμένα δημιουργούν σωματική και ψυχική χαλάρωση. Επίσης, η λεβάντα και η μέντα ανακουφίζουν από έντονους πονοκεφάλους, το αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου ανακουφίζει από το βήχα και την καταρροή σε περίπτωση κρυολογήματος, το περγαμόντο, το γκέιπρφρουτ και η μέντα ενισχύουν τη συγκέντρωση μέσα στη μέρα και το έλαιο γερανιού ανακουφίζει από το έντονο άγχος και την αϋπνία.

Εκτός από τις παραπάνω δύο κυριότερες χρήσεις των αιθέριων ελαίων, πολλά από αυτά χρησιμοποιούνται ως αντιβακτηριδιακά στο καθαρισμό του σπιτιού (όπως το λεμόνι, ο ευκάλυπτος, το tea tree oil), αλλά και ως εντομοαπωθητικά (σε μορφή σπρέι, όπως η μέντα, ο ευκάλυπτος και η σιτρονέλα).

Μέχρι σήμερα, έχουν εντοπιστεί περίπου 3.000 ποικιλίες πτητικών, αρωματικών ουσιών· η φύση και η ποιότητα των αιθέριων ελαίων αλλάζει ανάλογα το φυτό, τα είδη, τον τρόπο παραγωγής τους, ακόμα και τη γεωγραφική τους προέλευση και εποχή συλλογής τους. Αυτό σημαίνει ότι οι ιδιότητές τους είναι αναρίθμητες και εδώ μπορέσαμε να σας δώσουμε μόνο κάποια ενδεικτικά παραδείγματα. Οι ειδικοί επαγγελματίες και θεραπευτές είναι εκείνοι που με υπευθυνότητα και εξειδικευμένη γνώση μπορούν να σας καθοδηγήσουν στην κατάλληλη και ασφαλέστερη επιλογή. Ειδικά, αν σκοπός σας είναι η αρωματοθεραπεία, χρειάζεται να συνομιλήσετε και να συμβουλευτείτε πιστοποιημένους αρωματοθεραπευτές. Το Healthy Life Festival στις 12-14 Απριλίου θα είναι η κατάλληλη αφορμή, λοιπόν, για να έρθετε σε μια πρώτη επαφή με ειδικούς επαγγελματίες που ασχολούνται με τα αιθέρια έλαια και τις θεραπευτικές τους ιδιότητες!